عمل PRK چشم چه مزایا و معایبی دارد و تفاوت آن با لیزیک و لازک چیست؟

عمل PRK  چشم که به آن در علم پزشکی  کراتکتومی فوتورفراکتیک نیز گفته می شود  به جهت رفع اختلالات چشمی و حذف عینک در افرادی که دچار ضعف بینایی هستند انجام می شود . جراحی پی آر کی نخستین عمل چشمی بود که به تایید وزارت سازمان غذا و دارو امریکا (FDA) در آمد و برای رفع مشکلات چشمی مثل نزدیک بینی، دوربینی و آستیگمات انجام می شود. افرادی که عمل جراحی  PRK را انجام می دهند نیازی به بستری شدن ندارند و به صورت عمل سرپایی جراحی می شوند. عمل سرپایی بدین معنی است که نیازی به بستری شدن بیمار در بیمارستان نیست و شخص بیمار پس از انجام عمل در همان روز مرخص می شود.

 عمل PRK  چشم چیست؟

عمل پی آر کی جزو اولین عمل های چشمی می باشد که جهت رفع ضعف بینایی صورت می گرفت اما در حال حاضر عمل لیزیک جایگزین عمل PRK شده است. البته این بدین معنی نیست که این عمل منسوخ شده است بلکه هنوز هم این عمل به دلیل مزایای بسیاری که دارد در حال انجام است.

دوران نقاهت عمل PRK با آنکه نسبت به عمل لیزیک طولانی تر است ولی به دلیل مزایای بیشتری که نسبت به عمل lasik دارد در حال انجام است.

عمل PRK هم مانند عمل چشم لیزیک و لازک که در مقاله های پیشین به آن اشاره کردیم باعث تغییر شکل قرنیه می شود که این کار توسط لیزر اگزایمر صورت می گیرد تا نور به داخل چشم برسد و بتوانند بر روی شبکیه چشم متمرکز شوند.

عمل جراحی PRK چگونه انجام می شود؟

در ابتدا جراح  به استریل مرکز قرنیه (اپتلیوم) و تجهیزات جراحی مثل دستگاه بوفینگ می پردازد. بعد از آن به سراغ لیزری تحت عنوان اکسایمر می رود و توسط آن به تغییر انحنای شکل قرنیه می پردازد. لیزر اکسایمر یک لیزر بسیار دقیق و تخصصی است که دارای پالس های ماوراء بنفش سرد است و کنترل آن از سوی کامپیوتر می باشد که توسط آن می توان مقادیر بسیار ریز میکروسکوپی بافت چشم را که باعث اختلالات بینایی شده است را بر اساس یک الگوی از پیش تعیین شده حذف نمود.

پس از حذف مقادیر میکروسکوپی بافت ها یک لنز نرم بانداژ جهت محافظت از چشم روی قرنیه گذاشته می شود. سلول های اپیتلیال جدید پس از 4 تا 5 روز رشد می کند که بایستی لنز نرم بانداژ که جهت محافظت در چشم بیمار گذاشته شده بود توسط پزشک برداشته شود.

عمل جراحی PRK بدون بی هوشی انجام می شود و برای برقراری حس آرامش بیمار از بی حسی موضعی و آرامبخش استفاده می کنند. در حین عمل از قطره های استریل و وسیله ای به نام “سپر” جهت نگه داشتن پلک استفاده می شود و سپس جراح لیزر اکسایمر را بر روی چشم هدایت می کند.

میزان برش در عمل چشم PRK، لیزیک و لازک به چه شکل است؟

در زمان عمل برای اصلاح اختلالات چشمی بایستی از سطح قرنیه لایه برداری شود که به آن فلپ نیز گفته می شود که در برخی عمل ها میزان سطح برش یا همان فلپ بیشتر و در برخی دیگر کمتر است. در عمل لیزیک این میزان برش نسبت به عمل لازک و پی آر کی بیشتر است.

در عمل لیزیک فلپ را بر می دارند و پس از انجام اصلاحات در لایه های زیرین، مجددا فلپ را سرجای خود قرار می دهند. در عمل لازک و پی آر کی میزان فلپ برداشته شده نسبت به لیزیک بسیار کمتر است با این تفاوت که در لازک هم فلپ را دوباره سر جای خود قرار می دهند اما در پی آر کی به حدی میزان برش فلپ کم است که نیاری به گذاشتن فلپ نمی باشد و خود پس از چند وقت ترمیم می شود و به همین دلیل احتمال خشکی چشم  پس از انجام عمل های لازک و PRK کمتر است.

تفاوت عمل چشم  PRK و لیزیک

توجه داشته باشید تمام عمل های لیزری چشم به دلیل رفع عیوب انکساری بیمار انجام می شود که هر کدام از این عمل ها با توجه به شرایط بیمار و صلاحدید پزشک برگزیده و صورت می گیرد. با اینکه عمل لیزیک جزو عمل های مورد تایید چشم پزشکان می باشد و ناراحتی های چشمی بیمار را تقریبن به طور کامل رفع می کند و در همه جای دنیا هم مورد استقبال قرار گرفته است اما باز هم ممکن است بیمار شرایطی داشته باشد که عمل لیزیک برای او مناسب نباشد زیرا در این عمل پزشک به میزان 110-160 میکرون از سطح خارجی قرنیه را بر می دارد تا بتواند به لایه های زیرین قرنیه دست پیدا کند و اختلالات بینایی بیمار را رفع کند و این برای افرادی که قرنیه چشم نازکی دارند مناسب نیست.

عمل PRK برای افرادی مناسب است که قرنیه آن ها نازک شده است یا پیش از این پیوند قرنیه انجام داده اند و یا اینکه دچار گشادی مردمک چشم هستند.

تشخیص نادرست برای انجام عمل جراحی، می تواند باعث عدم موفقیت و رفع مشکل بیمار گردد. همچنین روش پی آر کی برای بیمارانی به کار برده می شود که دچار نزدیک بینی، دور بینی و آستیگماتیسم متوسط هستند.

در روش عمل جراحی PRK برداشتن سطح خارجی چشم و رفع اختلالات بینایی توسط لیزر در یک مر حله انجام می شود و به همین خاطر زمان درمان کوتاه تر می شود و امکان ابتلا به خشکی چشم و اصلاح بیش از حد قرنیه چشم  کاهش می یابد.

یکی دیگر از تفاوت های عمل پی آر کی و لیزیک در مدت زمان بهبودی و تثبیت بینایی در فرد است که انجام این فرآیند ها در عمل لیزیک سریع تر صورت می گیرد. در عمل جراحی PRK ممکن است در چند روز اول پس از جراحی بیمار مبتلا به عفونت چشمی گردد

مزایا و معایب عمل جراحی PRK نسبت به لیزیک

همان طور که اشاره کردیم عمل های چشم لیزری تماما به جهت رفع عیوب انکساری بیمار انجام می شود که هر کدام با توجه به شرایط و تشخیص پزشک انجام می شود که مانند هر عملی دارای مزایا ومعایبی است که در اینجا به آن پرداخته ایم که بدین شرح می باشد:

مزایای عمل PRK

• میزان عمق لیزر در این عمل نسبت به جراحی لیزیک کمتر است
• برای افرادی که دچار قرنیه نازک هستند گزینه بسیار مناسب تری است
• ضخامت قرنیه را کاهش نمی دهد
• پس از عمل خطرات و عوارض ناشی از فللاپ قرنیه وجود ندارد
• میزان فلپ بسیار نازک می باشد و نیازی به گذاشتن مجدد فلپ نیست و خودش ترمیم خواهد شد.

معایب عمل PRK

• دوره نقاهت پس از عمل نسبت به جراحی لیزیک طولانی تر است
• دوره زمانی تثبیت بینایی در این عمل نسبت به جراحی لیزر بیشتر است
• احتمال ابتلا به عفونت، زخم و التهابات چشمی پس از عمل وجود دارد.

شرایط بیمار پس از عمل PRK  و توصیه های لازم پس از انجام عمل

همان طور که گفته شد عمل پی آر کی به صورت سر پایی انجام می شود و بیمار پس از چند ساعت از کلینیک مرخص خواهد شد.به همین خاطر توصیه می شود:

• بیمارحتمن یک همراه داشته باشد و نمی تواند پس از عمل رانندگی کند.
• پزشک برای جلوگیری از عفونت و التهابات چشمی و همچنین تسکین درد بیمار آنتی بیوتیک و مسکن های لازم را تجویز می نماید.
• برای بهبودی کامل بیمار بایستی از دستور العمل ارائه شده توسط پزشک پیروی کند تا در اسرع وقت بینایی وی تثبیت یابد.
• زمان بهبودی پس از عمل طولانی است و تثبیت بینایی ممکن است چند هفته زمان ببرد، از همین روی رانندگی یک تا سه هفته ممنوع است و ممکن است در بعضی از افراد این زمان به سه تا شش هم برسد .
• پس از عمل دید افراد به دید 10/10 یا بیشتر هم خواهند رسید و نتیجه آن در مقایسه با عمل لیزیک و لازک به یک میزان است.
• بیماران بسیار اندکی پس از عمل احتیاج به عینک و یا لنز چشم دارند اما در مقایسه با قبل از عمل دید بسیار بهتری خواهند داشت.
• پیشنهاد می شود افرادی که پس از عمل PRK به نور حساسیت دارند از عینک های فوتوکورومیک استفاده کنند و اگر عیوب انکساری به طور کامل برطرف نشده بود از لنزهای انعطلف پذیر برای انجام فعالیت های روزانه استفاده نمایند.
• عمل های لیزیک عوارض بسیار کمی دارند و در صورت مشکل بیماران می توانند به پزشک خود مراجعه کرده تا وی بررسی مشکلات آن ها بپردازد
• در افراد 40 سال به بالا ممکن است پس از عمل نیاز به استفاده از عینک مطالعه باشد که آن هم دلیلش عارضه ای تحت عنوان پری بیوپسی می باشد.