تفاوت لنز نرم و لنز سخت – لنزهای تماسی برای نخستین بار در سال 1945 به دست اپتومتریست های آمریکایی شناخته شد و که در حال حاضر با پیشرفت علم و تکنولوزی در ساخت لنزهای تماسی، افراد زیادی در سراسر دنیا را مجذوب خود نموده است تا عینک را کنار بگذارند و به سراغ لنز چشم روی بیاورند.
به طور کلی لنز چشم به دو دسته لنز نرم و لنز سخت تقسیم بندی می شوند که هر کدام از این لنز ها کاربرد مجزایی دارند و هردو جنبه درمانی دارند. در این مقاله به تفاوت لنز نرم و سخت و همچنین کاربرد هر کدام از این دو لنز پرداخته ایم.
ویژگی های لنز نرم
در حال حاضر تعداد افرادی که استفاده از لنز را به عینک ترجیح می دهند بسیار بالا رفته است و افراد زیادی تمایل به استفاده از لنز های رنگی و طبی رنگی پیدا کرده اند لنز طبی رنگی نرم و یا لنز رنگی ( لنزهای بدون نمره و غیر طبی) هم جنبه درمانی و بهبود دید فرد را دارد و هم جنبه زیبایی که با آخرین متدهای اپتیکی جهان ساخته شده اند.
لنزهای نرم تماسی دارای ویژگی های منحصر به فردیست که عبارتند از:
- ساخته شده از جنس هیدروژل و سیلیکون هیدروژل ( بهترین لنز طبی بی رنگ معمولا از جنس سیلیکون هایدروژل می باشد)
- دارای تاریخ انقضای زمان استفاده از 1 روز تا یک سال می باشد. (لنز روزانه، لنز یک بار مصرف، لنز فصلی و لنز سالانه)
- میزان اکسیژن رسانی بالا به قرنیه چشم در زمان استفاده
- مناسب برای افرادی که دچار خشکی چشم هستند
- قابلیت سازگاری بالا ( قابلیت انطباق با انحنای قرنیه که انحنای قرنیه هر شخصی متفاوت است)
- راحتی بیشتر نسبت به لنزهای سخت
انواع لنز نرم
لنزهای تماسی نرم دارای تاریخ انقضای مصرف هستند که توسط کمپانی سازنده بر اساس نیاز افراد ساخته می شود که در انواع لنز روزانه، لنز ماهانه، لنز فصلی و لنز سالانه وجود دارد.
لنز روزانه و یک بار مصرف
لنز روزانه و یک بار مصرف با یکدیگر متفاوت هستند. لنز های روزانه را می توان در صورت مصرف کم تا یک ماه هم استفاده کرد و برای شستشو آن باید از محلول لنز استفاده کرد اما لنز های یک بار مصرف را می توان فقط در یک روز نه بیشتر استفاده کرد و نیازی به محلول لنز ندارد و بعد از در آوردن لنز، باید آن را دور انداخت. لنزهای نرم روزانه و یک بار مصرف برای افرادی که پر مشغله هستند انتخاب مناسبی است . همچنین افرادی که به لنز چشم حساسیت دارند و نمی توانند از لنز به مدت طولانی استفاده کنند توصیه می شود از لنز یک بار مصرف استفاده نمایند. تفاوت لنز نرم و سخت در مدت زمان انقضای آن می باشذ که لنز سخت نوع یک بار مصرف ندارد.
لنز طبی ماهانه
لنزهای ماهانه یکی از لنز های پرطرفدار طبی است که کاربران آن می توانند به مدت 1 تا 3 ماه از آن استفاده نمایند ولی بهترین حالت زمان استفاده از آن 1 ماه می باشد که بعد از آن پیشنهاد می شود لنز خود را تعویض نمایند. لنز طبی ماهانه دارای طیف رنگی متنوع نیزمی باشد و افرادی که می خواهند علاوه بر رفع مشکل بینایی، ظاهری زیباتر داشته باشند می توانند از این نوع لنزها بهره مند شوند. لنزهای طبی ماهانه نسبت به لنزهای روزانه مقرون به صرفه تر می باشد. برای پاکسازی لنزهای ماهانه بایستی هر شب لنزها را از چشم خارج کرده و با محلول لنز آن ها را شستشو داد.
لنز طبی فصلی
لنز طبی فصلی تاریخ انقضای 3 تا 6 ماهه دارند(بهترین حالت استفاده به مدت 3 ماه می باشد) و بایستی پس از گذشت تاریخ مذبور لنز دیگری را جایگزین آن نمود. این لنز ها نیاز به نگهداری و شست و شو با محلول لنز دارند و بایستی هر شب پس از در آوردن لنز آن ها را با محلول لنز پاکسازی نمود. توجه داشته باشید به هیچ عنوان نمیتوان با لنزهای طبی فصلی خوابید زیرا آسیب جدی به چشم وارد می کند.
لنز طبی سالانه یا دائمی
بسیاری از افراد با شنیدن لنز دائمی دچار اشتباه در مدت زمان انقضای لنز خواهند شد. توجه داشته باشید لنز های دائم حد اکثر تاریخ انقضای یک ساله دارند(6 ماه تا یک سال) و پس از یک سال بایستی حتما آن را تعویض نمود. بهترین لنزهای سالانه یا دائم اغلب از جنس هایدروژل سیلیکون می باشد و با آخرین تکنولوژی اپتیکی ساخته شده اند.
لنزهایی که از جنس هایدروژل سیلیکون می باشند اکسیژن رسانی بیشتری نسبت به سایر لنزهای نرم دارند و به همین خاطر به آن ها لنزهای قابل تنفس هم می گویند.
یکی دیگر از ویژگی های لنز سالانه یا دائم که از جنس سیلیکون هیدروژل می باشد، عدم ممانعت استفاده از آن در خواب می باشد و می توان با این لنزها خوابید. اما توجه داشته باشید با اینکه پزشکان و سازندگان لنزهای دائم خوابیدن با لنز را خالی از ایراد می دانند اما به طور مکرر با لنزها نباید خوابید زیرا در طولانی مدت باعث آسیب به چشم خواهد شد.
لنز سخت یا هارد
به لنزهای سخت یا هارد لنز نفوذ پذیر به گازمی گویند که در علم پزشکی به آن GP یا GRP گفته می شود. لنزهای سخت علی رغم لنز های نرم دارای محتوای آب نمی باشد و این مساله منجر به عدم راحتی لنز در چشم کاربر نشده است ولی با این حال لنزهای نرم طرفداران بیشتری دارد. یکی از مزایای لنز هارد بهبود نزدیک بینی در سنین پایین می باشد. لنزهای سخت نسبت به لنزهای نرم مقاومت و ماندگاری بیشتری دارند و در مدت زمان طولانی تری می توان از آن استفاده کرد.
لنز های سخت برای چه افرادی مناسب است؟
- افرادی که دارای آستیگماتیسم بالا هستند با استفاده از لنز سخت عیوب انکسای چشم شان رفع خواهد شد
- افرادی که دارای آستیگماتیسم قرنیه هستند می توانند از لنز سخت استفاده نمایند (توسط لنز اشکی)
- افرادی که دچاربی نظمی دید در حالت خاص هستند یعنی در یک جهت خاصی دیدشان دچار مشکل می شود و اشکال را به هم ریخته می بینند.
- افرادی که مبتلا به قوز قرنیه هستند برای دید بهتر و اصلاح آن بایستی از لنزهای سخت استفاده نمایند.
- افرادی که دچار پیر چشمی هستند می توانند از لنزهای GP نوع بایفوکال و مولتی فوکال استفاده نمایند زیرا باعث بینایی و کنتراست بهتری می شود.
- استفاده از لنزهای مولتی فوکال اسکرال باعث راحتی و بینایی هرچه بهتر برای بیمار می شود
تفاوت لنز نرم و سخت
- استفاده از لنزهای نرم نسبت به لنزهای سخت رایج تر است و افراد بیشتری از لنز نرم استفاده می کنند اما استفاده از هر کدام از این لنزها به دید بهتر افراد کمک می کن و هر کدام دارای ویژگی های منحصر به فردی که باعث تمایز این دو نوع لنز گشته است در اینجا به بررسی تفاوت لنز نرم و لنز سخت پرداخته ایم که عبارتند از:
- لنز سخت برای افرادی که دچار بیماری های چشمی مانند کراتوکونوس یا همان قوز قرنیه و چشم هایی با آستیگمات بالا هستند کاربرد دارد.
- روش استفاده و نگهداری از لنز نرم و سخت با یکدیگر بسیار متفاوت می باشد. به طور مثال می توان با لنز های سخت یا هارد خوابید بدون آنکه به چشم آسیبی وارد کند و به دلیل ایجاد تغییر در انحنای قرنیه (بیس کر) باعث بهبود در دید در طول روز می شود.
- لنز های نرم در چشم به نسبت لنز سخت راحت تر است اما به تازگی با ساخت لنزهای سخت از جنس اسکرال این مشکل رفع شده است.
- لنزهای سخت نوع یک بار مصرف ندارند و بایستی به صورت مداوم از آن استفاده نمایند
- لنزهای نرم دارای نوع رنگی نیز می باشد ولی لنز های سخت بی رنگ هستند و جنبه زیبایی ندارند.
- مقاومت لنزهای سخت نسبت به لنزهای نرم بیشتر می باشد و پاره نمی شوند و همچنین دچار تغییر رنگ و تغییر شکل نمی شوند.( کاربران لنز سخت می توانند از 2 تا 3 سال از لنز خود استفاده نمایند).
- در مواردی که بیمار دچار آستیگماتیسم بالا می باشد و با استفاده از لنز توریک دید مطلوب حاصل نمی شود می توان از لنزهای سخت بهره مند شد.
- بروز واکنش های التهابی و کراتیت های میکروبی در لنز های سخت کمتر از لنز های نرم می باشد.
- امکان چسبیدن باکتری های خطرناک به لنزهای GP کمتر است اما امکان عفونی شدن لنز توسط باکتری هایی مثل آکانتوموبایی در لنزهای نرم بیشتر است.
- امکان خرید غیر حضوری لنزهای سخت وجود ندارد و بیمار حتما بایستی معاینه شود در صورتی که لنزهای نرم را می توان به صورت غیر حضوری با در دست داشتن نسخه پزشک خریداری نمود.