ضعیفی چشم در کودکان و بررسی علائم اختلالات بینایی در آن ها

ضعیفی چشم کودکان – همونطور که می دونید متاسفانه کودکان زیادی هستند که از بدو تولد یا درنوزادی و یا تا 6 سالگی  به اختلالات بینایی دچار می شوند و باید از عینک طبی استفاده کنند.

اما تفاوت ضعیفی چشم کودکان با بزرگسالان این است که کودک نمی تواند به درستی مشکل بینایی خود را بیان کند و به ما تفهیم کند که در دید خود دچار مشکل است، به همین دلیل شاید در درمان بینایی بچه ها دیرتر اقدام کنیم.

در این مقاله می خواهم در مورد این صحبت کنم که چه طور متوجه ضعیفی چشم دلبندانمان شویم تا هر چه سریع تر نسبت به درمان آن اقدام کنیم.

با ما همراه باشید

بینایی کودکان

بینایی کودکان و دید مناسب و قوی در آن ها نقش بسیار مهمی در موفقیت های آن ها دارد. برای اینکه کودکان بتوانند استعدادهای خود را شکوفا کنند و به دنبال علایقشان بروند و یا اینکه در بازی های جمعی و دوستانه مشارکت داشته باشند، بینایی حرف اول را در برقراری ارتباط می زند.

خواندن و نوشتن و کار با وسایل الکترونیکی مثل موبایل، لپ تاپ و همچنین انجام فعالیت های روزانه از جمله وظایف بصری است که در صورت اختلال در دید، کودک را منزوی و گوشه گیر می کند.

ضعیفی چشم کودکان می تواند در آموزش و فعالیت های ورزشی در مدرسه تاثیر گذار باشد و کودک نخواهد مانند سایر هم کلاسی هایش در زنگ های ورزش جنب و جوش داشته باشد و یا علاقه ای به یادگیری نشان ندهد.

هر چه کودکان بزرگتر می شوند اهمیت بینایی و تقویت دید در آن ها هم پررنگ تر می شود. چون حجم کارهای روزانه آن ها بیشتر می شود و نیازمند عمکرد صحیح بینایی هستند.

معاینات و بینایی سنجی مرتب در کودکان بسیار امر ضروری و مهمی است که اگر کودک شما دچار اختلالات بینایی و ضعیفی چشم باشد توسط پزشک شناسایی شده و شانس درمان در آن ها به مراتب بیشتر از بزرگسالان است.

علائم اختلالات بینایی و ضعیفی چشم در کودکان

در این مقاله می خواهم درباره تمامی علائم هشدار دهنده ی بینایی و ضعیفی چشم کودکان صحبت کنم.

هر علائمی می تواند در سنین مختلف متفاوت باشد و به شکلی متفاوت خود را نشان دهد که بچه ها را دچار چالش های بینایی کند.

در ادامه مقاله در خصوص انواع علائم هشداره دهنده بینایی در سنین مختلف کودکی صحبت خواهم کرد.

اختلالات بینایی و ضعیفی چشم در کودکان زیر یک سال

لازم است بدانید بینایی نوزادان در بدو تولد کامل نیست و به مرور سطح دید و بیناییشان تکامل می یابد.

اما حواستان باشد، فرزند شما باید بعد از 3 ماهگی بتواند اسباب بازی هایش(توپ، جغجغه، عروسک و…) را با چشمانش رد یابی کند یعنی بتواند با چشمانش آن شی را دنبال کند .

اگر متوجه شدید که نوزاد شما قادر نیست تا با چشمانش اسباب بازی هایش را دنبال کند برای اینکه خیالتان از بینایی او و وضعیت سلامت چشمانش راحت شود، او را نزد چشم پزشک ببرید.

اگر فرزند شما کمتر از 4 ماه دارد، ممکن است دنبال نکردن اشیا با چشم هایش یک مساله عادی و بی اهمیتی باشد. اما بعد از 4 ماهگی این مساله می تواند یک هشدار برای بینایی او به شمار بیاید که اگر بررسی نشود ممکن است در آینده اختلالات بینایی به شکل وسیع تری در او بروز پیدا کند.

تنبلی و ضعیفی چشم در کودکان تا سن پیش دبستانی

خوشبختانه کودکان در این سن می توانند مشکلات بیناییشان را با والدین خود در میان بگذارند و به همین دلیل کار والدین راحت تر می شود و می توانند سریع تر فرزندشان را نزد چشم پزشک ببرند.

یکی از اختلالات بینایی در کودکان 5 تا 7 سال، تنبلی چشم(آمبولیوپی) است اما چون مشکلات جدی در دید  کودک به وجود نمی آورد، به همین دلیل شکایتی از بینایی خود ندارد و حرفی به والدین خود نمی زند.

اما شما باید حتمن و به طور مرتب کودکتان را نزد چشم پزشک ببرید .

پزشک با بررسی های دقیق و کامل و انجام آزمایشات لازم می تواند اختلالات بینایی کودک را تشخیص دهد و درمان را که غالبا تجویز عینک است شروع کند.

آزمایش های سلامت چشمی برای کودک شما بسیار موثر است حتی اگر او هنوز خواندن و نوشتن را یاد نگرفته باشد!

گاهی لازم است برای درمان تنبلی چشم، یکی از چشم های کودک تان را با چشم بند، ببندید.

ضعیفی چشم کودکان در دوره دبستان

در این سن می توان با شناسایی علائم زیادی در کودکتان متوجه ضعیفی یا اختلال بینایی در او شوید. کودک برای یادگیری دروس مدرسه، خواندن و نوشتن باید از بینایی خوبی برخوردار باشد.

یکی دیگر از علائم هشداردهنده ضعیفی چشم در کودکان در سن مدرسه این است که کودک نتواند از فاصله ی دور تر تخته را ببیند، یا از فاصله متوسط در دیدن مانیتور به مشکل بر می خورد و یا توانایی مطلوبی در خواندن کتاب از فاصله ی نزدیک ا ندارد.

یکی از توانایی های کودکان در دوران ابتدایی این است که او حافظه ی بینایی خوبی داشته باشد، یعنی وقتی به تخته نگاه می کند بتواند چشمش را به دفترش بی اندازد و مطلب روی تخته را در دفترش  یادداشت کند.

یا اینکه وقتی صفحات کتاب را ورق می زند یا اشیاء متحرک (مثل توپ در زنگ ورزش) را دنبال می کند بتواند آن ها را با چشم دنبال کند و اصطلاحا رد آن را گم نکند.

از مهارت های دیگری که کودک شما باید در سنین مدرسه به ویژه کلاس اول داشته باشد این است که از هر دو چشم به طور هماهنگ استفاده کند، یعنی وقتی شی را دنبال می کند و کتاب را ورق می زند حرکت دو چشم هماهنگ باشد و مشکل انحراف چشمی نداشته باشد.

همچنین باید بتواند اطلاعات تصویری را به درستی به ذهنش بسپارد تا هنگام نقاشی کشیدن یا ترسیم اشکال با مشکل مواجه نشود یا بتواند به درستی و به موقع  به توپ ضربه بزند

علائم ضعیفی چشم کودکان چیست؟

علائم و نشانه های ضعیفی چشم در کودکان به شکل های مختلفی خود را نشان می دهد که کودک شما را آزار می دهد و می تواند به شما گطارش دهد که برخی از مهم ترین علائم عبارتند از:

• مالیدن پیاپی چشم ها و یا چشمک زدن
• کم توجهی به اشیاء و اسباب بازی ها
• خودداری از خواندن و یا هر کاری که نیاز به دید نزدیک دارد
• احساس ناراحتی و خستگی مداوم در چشم ها
• سر کج کردن به یک سمت
• سردردهای پیاپی
• در هنگام کار یا بازی، وسایل را نزدیک به صورت نگه می دارند.
• پوشاندن و بستن یک چشم
• چرخش چشم به داخل یا خارج
• نداشتن تمرکز در هنگام رو خوانی کردن
• عملکرد ضعیف در حفظیات
• دوبینی

والدین عزیز توجه کنید ممکن است فرزند شما دارای برخی از این مشکلاتی که به آن اشاره کردم باشد و شما با در میان گذاشتن این مشکلات با برخی از آشنایانتان و افراد نا آگاه، به اشتباه راهنمایی شوید و بیماری فرزند شما را به غلط به اختلال بیش فعالی تعبیر کنند.

به همین خاطر حتمن کودک خود را برای چکاپ و بررسی وضعیت چشم های او، نزد یک اپتومتریست و یا چشم پزشک ببرید.

ضعیفی چشم کودکان یک امر طبیعیست که با گذشت زمان و با تجویز عینک و یا لنز طبی درمان خواهد شد.

مشکلات شایع بینایی در بین تمامی کودکان

این نوع مشکلاتی که از آن ها در این بخش صحبت خواهم کرد مشکلات شایعی هستند که ممکن است برای هر کودکی اتفاق بیفتد، در صورتی که هر کدام از علائم را در فرزندتان مشاهده کردید او را حتما نزد یک چشم پزشک  ببرید.

• مشاهده رنگ سفید مایل به خاکستری در مردمک چشم
• خارش و ناراحتی چشم ها
• درد چشم
• خیره شدن به نقاط دور و عدم تمرکز
• قرمزی چشم به طور مداوم و طولانی مدت
• آبریزش دائمی چشم
• پوسته پوسته شدن یا چرک دور چشم
• حساسیت به نور
• افتادگی پلک

اگر فرزند شما دچار چنین مشکلاتی شد نگران نباشید، این علائم ها با تشخیص پزشک به راحتی قابل درمان می باشد.

انواع بیماری های چشمی در کودکان

اختلالات چشمی و یا ضعیفی چشم در کودکان به دو دسته کلی تقسیم بندی می شود که عبارتند از: بیماری های انکساری و بیماری غیر انکساری.

هنگامی که نوری وارد چشم می شود ولی بر روی شبکیه متمرکز نمی شود، باعث تاری دید می شود که به این اختلال، اختلالات انکساری می گویند.

به اختلالات بینایی که در اثر بیماری های چشمی (مثل تومور های چشمی) ایجاد می شود، اختلالات غیر انکساری گفته می شود.

از اصلی ترین عیوب انکساری چشمی که در 20% کودکان قابل مشاهده است میتوان به دوربینی، نزدیک بینی، آستیگماتیسم،  تنبلی چشم، استرابیسموس یا چشم متقاطع اشاره کرد.

نزدیک بینی و دور بینی در کودکان چه علائمی دارد؟

ضعیفی چشم در کودکان می تواند به شکل های مختلفی خود را نشان دهد به این شکل که در دیدن تصاویر دور یا نزدیک مشکل داشته باشند.

نزدیک بینی یعنی کودک شما در دیدن اشیاء، تصاویر، انسان ها و… در فاصله نزدیک هیچ مشکلی ندارد اما در فاصله ی بیشتر دچار مشکل می شود.

دور بینی یا هایپروپی هم دقیقا بر عکس نزدیک بینی است یعنی کودک همه چیز را در فاصله ی دور تر بهتر می بینید اما دید او در فاصله ی نزدیک دچار مشکل می شود.

البته دور بینی در بین کودکان زیاد دیده نمی شود و اگر هم دچار این اختلال انکساری باشند تا سن 7 سالگی درجه آن بسیار خفیف است.

چشم آستیگمات در کودکان و علائم آن

همانطور که گفتم عیوب انکساری و ضعیفی چشم کودکان انواع مختلفی دارد. آستیگماتیسم نوع دیگری از اختلالات چشمی است مه می تواند در کودکان نیز مشاهده شود.

اختلال آستیگماتیسم یعنی قرنیه چشم به طور غیر طبیعی انحنا پیدا می کند و باعث می شود تا کودک یا افراد بزرگسال دچار تاری دید شوند.

خوشبختانه این اختلال به راحتی قابل درمان است. چشم هایی که دچار آستیگمات می شود معمولا دارای این علائم هستند:

• احساس خستگی چشم ها
• سر درد
• چشم درد
• مشکل هنگام خواندن

تنبلی چشم در کودکان چه علائمی دارد؟

یکی دیگر از علت های ضعیفی چشم در کودکان AMBLYOPIA  یا تنبلی چشم می باشد که باعث کاهش بینایی در یک چشم می شود.

اغلب در نتیجه مشکل دیگری اتفاق می افتد  که در آن چشم تحریک بصری مناسب را دریافت نمی کند. این مساله معمولاً قابل پیشگیری است اما در صورتی که علت اصلی ایجاد آن تا قبل از 6 سالگی کودک شناخته و برای درمان آن اقدام شود.

اختلال استرابیسموس در کودکان چه علائمی دارد؟

استرابیسموس که به آن چشم متقاطع  هم گفته می شود یکی از رایج ترین مشکلات چشمی در کودکان می باشد است که در آن چشم ها بهم ریخته می شوند.

امکان دارد یک یا هر دو چشم به سمت داخل (چشم های متقاطع) ، به بیرون (چشم های دیواره ای) ، به سمت بالا یا به سمت پایین بپیوندند.

گاهی ممکن است چندین علامت را به طور همزمان در یک کودک شاهد باشیم. به همین خاطر در این حالت باید دقت بسیار زیادی در زمینه درمان کودک به خرج داد و حتما با پزشک مشورت نمود.

کودکان زیر 6 ماه ممکن است یک نوع متداول استرابیسم داشته باشند که ثابت نیست  و می آید و می رود.

این نوع استرابیسم ممکن است طبیعی باشد. استرابیسموس می تواند به دلیل ضعف عضلات در چشم باشد، در حالی که برخی از کودکان به سادگی با چشم متقاطع به دنیا می آیند.

علائم و نشانه های استرابیسم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

•  کودکی که چشمان خود را می لرزاند
•  کودکی که نمی تواند به درستی فاصله اشیا را تشخیص دهد
•  کودکی که یک چشم خود را می بندد تا بهتر بتواند ببیند
• کودکی که دچار سرگیجه می شود
• کودکی که چشمانش به سمت داخل یا خارج حرکت می کند

تشخیص به موقع و زود هنگام مشکل اساسی در پیشگیری از، از بین رفتن بینایی و ضعیفی چشم کودکان بسیار امر مهم و ضروری می باشد

امیدوارم این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد و اگر خدایی نکرده فرزند شما دچار اختلالات بینایی است با تشخیص به موقع و زود هنگام بتوانید هر چه سریع تر نسبت به درمان او اقدام کنید