لنز داخل چشمی یا Iol یک وسیله پزشکی است که در چشم قرارداده می‌شود تا جایگزین لنز طبیعی چشم شود. هنگامی‌که عدسی طبیعی چشم در اثر بیماری آب مروارید کدر می‌شود، جراحی آب مروارید به منظور برداشتن عدسی کدر انجام می‌شود. در این جراحی عدسی طبیعی چشم را با یک لنز مصنوعی جایگزین می‌کنند تا دید واضح‌تر و کنتراست رنگی بهتری را به بیمار بدهند.
تصحیح بینایی با استفاده از لنز داخل چشمی را می‌توان به عنوان رفع عیب انکساری چشم معرفی کرد. از طریق ترکیب پزشکی مدرن و میکرو تکنولوژی پیشرفته لنزهای مصنوعی داخل چشمی، نتایج شگفت انگیزی را برای بیماران مبتلا به نزدیک بینی، دوربینی (پیش چشمی) و حتی آستیگماتیسم فراهم می‌کنند.
برای بسیاری از بیماران، جراحی آب مروارید توانسته است دقت بینایی افراد را در مقایسه با آنچه در دوران جوانی خود تجربه کرده بودند تا حد بسیار زیادی بهبود ببخشد.
چه زمانی از لنز داخل چشمی استفاده می‌شود؟
یک لنز داخل چشمی زمانی جایگزین عدسی چشم می‌شود که لنز طبیعی چشم به دلیل آب مروارید مات شده و بینایی را تحت تأثیر قرار داده باشد. در این شرایط لنز داخل چشمی، توسط پزشکان جایگزین می‌شود تا بینایی به حالت مطلوب اولیه بازگردد.
انواع لنز داخل چشمی
دو نوع رایج لنزهای Iol عبارتند از:
۱- لنزهای با محفظه قدامی Aciol
این نوع لنزهای چشمی در بالای عنبیه و در قسمت قهوه‌ای چشم قرار می‌گیرند. این وضعیت فیزیولوژیکی عدسی طبیعی چشم نیست و این لنز چشمی ترجیحی پس از یک جراحی آب مروارید ساده نیست. لنزهای با محفظه قدامی یا Aciol درصورتی در چشم قرارداده می‌شوند که کپسول خلفی لنز دچار کمبود یا آسیب دیدگی شدید شده باشد.
۲- لنزهای با محفظه خلفی Pciol
این لنزها در محلی، بر روی کپسول خلفی باقی مانده در موقعیت فیزیولوژیکی عدسی طبیعی چشم قرار داده می‌شوند و از جمله لنزهای ترجیحی هستند.
در ادامه این مقاله انواع Pciolهای پیشرفته موجود، جهت کاشت پس از جراحی آب مروارید مدرن یعنی فیکوا مولسیفیکاسیون، یا جراحی آب مروارید لیزری فمتوسکند را مورد بررسی قرار می‌دهیم. لنزهای چشمی داخلی در مجموع لنزهای Iols پریمیوم نامیده می‌شوند.
لنزهای تک کانونی برخلاف عدسی طبیعی چشم، فقط می‌توانند بینایی را برای یک فاصله، نزدیک یا دور بازیابی کنند.
انواع لنزهای داخل چشمی Iol پریمیوم
Iolهای پریمیوم به ۳ دسته کلی تقسیم می‌شوند:
۱- لنزهای تک کانونی:
این لنزها برخلاف عدسی طبیعی چشم، فقط می‌توانند بینایی را برای یک فاصله نزدیک یا دور بازیابی کنند. قدرت لنزهای مونو فوکال معمولاً طوری محاسبه می‌شود که بیمار برای دید از راه دور نیازی به عینک نداشته باشد. پس از گذاشتن لنز مونوفوکال بسته به نوع عیب انکساری موجود به ویژه آستیگماتیسم، به یک عینک مطالعه و حتی دو کانونی نیاز خواهد بود که هم برای دید دور مناسب باشد و هم برای دید نزدیک.
در زیر انواع لنزهای مونوفوکال آورده شده است:
لنز مونوفوکال Aurium
این لنزها که محصول یک شرکت آمریکایی هستند، از نوع لنزهای فتو کروماتیک بوده، به این معنا که در طول روز یا نور شدید رنگی می‌شوند و از اشعه مضر Uv خورشید جلوگیری می‌کنند اما در شرایط نورمعمولی اتاق، شفاف می‌شوند.
لنز مونوفوکال Acrysof IQ
یک لنز مونو فوکال وارداتی محصول شرکت Alcon آمریکا است. این لنزها دید عالی را برای یک فاصله طولانی ایجاد می‌کنند. با این حال، برای دید نزدیک ممکن است فرد نیاز به عینک اضافی داشته باشد. این مدل لنز حاوی رنگدانه اضافی زرد رنگ به نام کروما تو فور بوده که مانع از ورود اشعه Uv خورشید و اشعه‌های آبی به چشم و آسیب دیدن شبکیه چشم می‌شود.
لنز مونوفوکال Aurovue
یک شرکت هندی به نام Aurovue اقدام به تولید لنزهای Aurolab نموده است. این لنزها به عنوان گزینه‌های اولیه در جراحی آب مروارید محسوب می‌شوند که به افراد با بودجه کم توصیه می‌گردند.
لنز مونوفوکال Akreos Ao
لنز Akreos Ao بسیار شبیه به لنزهای Aurovue هستند، با این حال این‌ها لنزهای وارداتی هستند و توسط شرکت Bausch & lomb آمریکا تولید می‌شوند.
لنز مونوفوکال Acrysof Sp
یک لنز مونوفوکال وارداتی ساخته شده توسط شرکت Alcon آمریکا است که در بیماران دیابتی اولویت استفاده دارد. همچنین برای افرادی که لنز مونوفوکال را در جراحی معمولی فاکو انتخاب می‌کنند، گزینه اصلی و با اولویت توصیه پزشکی است.
لنزهای چشمی داخلی چندکانونی، لنزهایی هستند که بازیابی قابل قبولی در بینایی نزدیک و دور فراهم می‌کنند.
۲- لنزهای چند کانونی:
لنزهای چشمی داخلی چندکانونی، لنزهایی هستند که بازیابی قابل قبولی در بینایی نزدیک و دور فراهم می‌کنند. هنگام انتخاب یک لنز چند کانونی، به خاطر داشته باشید که این لنزها به شما آزادی استفاده از عینک را در فاصله نزدیک و یا دور می‌دهند و می‌توانند با سبک زندگی فعلی شما سازگار شوند.
با این حال، پزشک در مورد معایب ظاهری این مدل لنز، یعنی درخشندگی و کاهش حساسیت کنتراست نور با شما صحبت خواهد کرد. در صورتی که نمی‌خواهید از عینک برای نزدیک بینی و دوربینی استفاده کنید و همچنین نمی‌خواهید هزینه‌های استفاده از لنزهای چند کانونی برگردن شما بیفتد، پزشک بهترین لنزهای چند کانونی باکیفیت و قیمت مناسب زیر را پیشنهاد می‌کند:
لنز چند کانونی Tecnis symphony
Tecnis symphony یک لنز چند کانونی است که توسط شرکت آمریکایی Abott ساخته می‌شود. این لنز دید عالی و بینایی متوسط و مناسب کار با کامپیوتر را برایتان فراهم می‌کند.
لنزهای چند کانونی Zeiss Trifocal
زایس از جمله لنزهای سه کانونی است که توسط شرکت آمریکایی زایس تولید می‌شوند. این‌ها تنها لنزهایی هستند که دید عالی را برای فاصله‌های نزدیک، متوسط و دور فراهم می‌کنند.
لنزهای چند کانونی IDiff
این لنز که توسط یک شرکت به نام care group تولید می‌شود، دید خوبی را برای دو فاصله دور و نزدیک فراهم می‌کند. به این معنا که فرد می‌تواند به راحتی فعالیت‌های روزانه خود را با دید از راه دور انجام دهد و همچنین کارهای نزدیک مانند خواندن و نوشتن را نیز بدون استفاده از عینک اضافی انجام دهد.
لنزهای چند کانونی Tridiff
این لنزها نیز از جمله لنزهای تولیدی شرکت care group هستند که دید خوبی را برای اشیاء در فاصله دور، نزدیک و متوسط فراهم می‌کنند. به این معنی که فرد می‌تواند به راحتی فعالیت‌های روزانه از فاصله دور خود را انجام دهد، همچنین کارهای با فاصله متوسط مانند کار با لپ‌تاپ و مطالعه نزدیک را بدون استفاده از عینک انجام دهد.
لنزهای چند کانونی Alcon pantopix
این لنز بزرگترین معرفی اخیر در نوع لنزهای چند کانونی است که قادر است دید عالی را در فاصله نزدیک ممکن سازد.
لنزتوریک Acrysof IQ برای اصلاح عیوب آستیگماتیسم در زمان جراحی آب مروارید توسط شرکت آمریکایی Alcon طراحی شده‌است.
۳- لنزهای توریک:
عملکرد چشم بدین گونه است که می‌تواند دو نوع قدرت داشته باشد، قدرت کروی که به دلیل عدسی طبیعی داخل چشم است و قدرت سیلندری که به دلیل عدم تقارن در انحنای قرنیه است. لنزهای تک کانونی و چند کانونی فقط می‌توانند قسمت کروی چشم را تصحیح کنند و قدرت سیلندری چشم را پشت سر بگذارند که بعداً باید با عینک‌های طبی اضافی اصلاح شود. اما لنزهای توریک می‌توانند هر دو قسمت کروی و استوانه‌ای چشم را اصلاح کنند. اگر یک استوانه از قبل موجود یا آستیگماتیسم شدید در چشم دارید لنزهای توریک زیر پیشنهاد مناسبی برای شما هستند:
لنز توریک Acrysof IQ
این لنزها برای اصلاح عیوب آستیگماتیسم در زمان جراحی آب مروارید توسط شرکت آمریکایی Alcon طراحی شده‌اند.
لنز توریک Acrysof Toric
این لنزها دارای تمام خاص اصلاح سیلندر چشمی هستند.
لنز توریک زایس Zeiss
این لنز توسط شرکت آلمانی کارل زایس تولید شده است و از جمله لنزهای اصطلاح سیلندرچشمی هستند.
زایس از جمله لنزهای سه کانونی است که توسط شرکت آمریکایی زایس تولید می‌شوند.
کدام لنز داخل چشمی Iol برای بیمار بهترین انتخاب است؟
این مورد در حوزه انتخابی بیماران، بدون مشورت و کمک پزشکی پزشکان نیست. لازم به توضیح است که در پزشکی مانند زندگی شخصی لزوماً یک پاسخ واحد برای یک مسئله وجود ندارد و بهترین تصمیم با توجه به شرایط هر فرد گرفته می‌شود.
پزشک در این رابطه، در مورد مزایای بالقوه هر یک از این لنزها با شما صحبت می‌کند و به شما کمک می‌کند با توجه به بودجه‌ای که دارید و نوع انتظاری که از جراحی آب مروارید می‌رود، متناسب با سبک زندگی و نیازهای بینایی حال حاضر شما لنز مناسب را انتخاب کنید.
پزشک شما با در نظر گرفتن موارد زیر بهترین لنز را به شما پیشنهاد می‌کند. شرایطی همچون:
۱- سبک زندگی: در صورتی که سبک زندگی بسیار فعالی دارید به عنوان مثال ورزشکار هستید و یا کاری دارید که در خارج از منزل نیاز به تمرکز دقیق بر روی کارتان است، مانند بازی گلف که ممکن است دید نزدیک خود را در خطر ببینید، زیاد سفر می‌کنید و ترجیح می‌دهید ازعینک در سفر استفاده نکنید، استفاده از لنزهای داخل چشمی را در اولویت انتخاب قرار دهید.
۲- بیماری‌های قبلی: در مورد بیماری‌های چشمی خاص مانند گلوکوم پیشرفته، اختلالات قرنیه یا دژنراسیون ماکولای مرتبط با سن، ممکن است کاندید مناسبی برای لنزهای خاص مانند لنزهای چند کانونی نباشید. چشم پزشک یک معاینه جامع از چشم انجام می‌دهد و نتایج و پیامدهای آن را با شما در میان می‌گذارد تا بهترین را برای چشم خود انتخاب کنید.
۳- هزینه‌ها: لنزهای داخل چشمی نسبت به لنزهای سنتی گران‌تر هستند و یک هزینه اضافه‌تری را به هزینه جراحی آب مروارید می‌افزایند. لنزهای داخلی معمولاً پوشش بیمه‌ای ندارند و هزینه هنگفتی را به سبد هزینه‌های خانوار اضافه می‌کنند، بنابراین در هنگام انتخاب لنزهای داخلی لازم است هزینه‌ها را نیز مورد بررسی قرار دهید.
منابع: intraocular lenses iols، type of iol، intraocular lens market